Konuyla ilgili açıklama yapan Rize Ticaret Borsası (RTB) Genel Koordinatörü Hasan Önder, Uluslararası Çay Kongresi'nin dünyanın önde gelen çay üreticisi ülkelerinin temsilcilerinin katılımıyla Çin'de gerçekleştiğini belirtti. Dünyanın beşinci büyük çay üreticisi ülkesi olan Türkiye'nin de yer aldığı kongrede Dünya Çay Komitesi'nin hazırladığı 'Dünya Çay Raporu' sonuçlarının açıkladığını ifade eden Önder, 'Dünya Çay Raporu 2016 verilerine göre dünyada çay üretimi ve tüketimi arttı.
Son on yılda dünyada çay üretim alanları 4.52 milyon hektara ulaştı. 2015'ten 2016 yılına geçerken çay üretimi yüzde 4.2 artarak 5.31 milyon ton olarak gerçekleşti. Dünya çay üretiminin yüzde 86'sı Asya'da, yüzde 11'i Afrika'da ve yüzde 3'ünün ise diğer ülkelerde gerçekleştiğine yer verildi. Dünya çay üretiminde, 2.270 milyon ton ile Çin birinci, 1.210 milyon ton ile Hindistan ikinci, 475 bin ton ile Kenya üçüncü, 329 bin ton ile Sri Lanka üçüncü, 259 bin ton ile Türkiye beşinci sırada yer aldı. Bu ülkeleri 179 bin ton ile Vietnam, 129 bin ton ile Endonezya izledi.' dedi.
.jpg)
TÜRKLER İLK SIRADA
Rapora göre dünyada 7.3 milyar nüfus göze aldığında yıllık çay tüketiminin kişi başı 500 gram olduğunu ifade eden Önder, şunları söyledi:
'Dünya çay tüketiminde siyah çay daha çok batı ülkelerinde, Ortadoğu ve Avrupa'da, yeşil çay ise Çin, Japonya gibi Asya ülkelerinde tüketilmektedir. Dünya çay tüketiminde Çin yüzde 36'lık oranla 1.8 milyon ton tüketimle lider ancak yıllık kişi başı tüketimi 0.75 kilogramdır. Diğer taraftan yılık kişi başı tüketiminde Türkiye 3.5 kilogramla birinci sırada yer almaktadır. Türkiye'yi Afganistan 2.44 kilogram, Libya 2.19 kilogram, Katar 1.8 kilogram ile İngiltere 1.7 kilogram ile izliyor.'
.jpg)
RAPORDAN BAZI BAŞLIKLAR ŞÖYLE:
Dünyada İslam ülkelerinde gıda, sağlık, sosyal içecek olarak tüketilen çay, bazı ülkelerde kültürel seremoni için tüketilmektedir. Dünya çay ticaretinde 1.58 milyon ton çay ihracatı yapılmaktadır. Ve bu ihracatın % 78 i siyah çaydır. Yeşil çaydaki dünya ihracatı ise 428 bin ton civarındadır. Dünyada 170 ülkeye çay ihracatı yapıldığı görülmektedir. Kenya 443 bin ton, Çin 325 bin ton, Sri Lanka 301bin ton, Hindistan 225 bin ton, Vietnam 134 bin ton ihracat yaparken Türkiye'nin ihracatı 5 bin tonlardadır. Kenya ihracatının çok büyük kesimini Hindistan, Mısır,İngiltere, Amerika gibi ülkelere yapmaktadır. Çin çay ihracatının büyük kesimini Fas, Rusya, Pakistan, Avrupa ülkeleri olmak üzere 120 ülkeye yapmaktadır. Sri Lanka, 160 ülkeye çay ihracat yaparken % 6.6 civarında ihracatta düşüş yaşamıştır. Hindistan toplam üretiminin % 18'ini ihraç etmektedir. Hindistan bağımsız devletler topluluğu, İran, Fas, Pakistan gibi ülkelere ihracat yapmaktadır. Dünyada 220 civarında ülke çay ithalatı yapmaktadır.
Bunların başında 180 bin ton ile Rusya, 155 bin ton ile Pakistan, 130 bin ton ABD, İngiltere gibi ülkeler en çok çay ithal eden ülkelerdir. Dünya çay sektöründe yeşil çay pazarı siyah çaydan daha fazla büyüme göstermektedir. Ancak siyah çay uluslararası pazarda daha çok ilgi görmektedir. Çay tüketimi üretici ülkeler arasında yükseliş trendindedir. Genç nesillerin çay tüketiminde özellikle üretici ülkelerde artarken batı ülkelerinde bu oran düşüş eğilimindedir. Çayda küreselleşme istenen boyutta gerçekleşmemektedir. Diğer taraftan teknolojik gelişmeler, yenilikçi üretimde artış gerçekleşmiştir.
Dünyada 2 Milyar İnsanın Geçim Kaynağının Çay
Kongrenin sonunda Dünya çay sanayinde büyük olanaklar olmasına rağmen durgunluk içinde olduğu,50 ülkede çay üretimi 170 ülkede çay ticaretinin yapıldığı ve 2 milyar insanın geçim kaynağının çay olduğu vurgulanırken,Çayın; dünyanın en doğal içeceği ve uluslararası ticarette çok önemli ürün olduğu önemle belirtilmiş. Dünya çay sektörünün gelişimi için aşağıdaki kararlar alınmıştır. Çayda küresel, ortak çalışmalara, teknolojik transferlere ihtiyaç duyulmaktadır. Tüketici talepleri, çay pazarının genişlemesi, farklı içeceklerle rekabet için sektörün ortak çalışması gerekmektedir. Küçük üreticilerin korunması yaşam standartların iyileştirilmesi için çalışmalar yapılmalı, çay üretimi yapanlara sosyal ekonomik destekler sağlanmalıdır.
Çay İpek Yolu ile dünyaya açılan bir kültürdür. FAO veya uluslararası aktörlerin desteği ile Dünya Çay Günü kutlanması yapılması bu kutlamanın her yıl farklı ülkelerde dönüşümlü olması önerildi. Bu vesile ile dünya çay kültürünün geliştirilmesi, çaya ilginin arttırılması önerildi. Dünya Çay Sanayisi Geliştirme Birliği'nin kurulması önerildi bu birlik ile yeni teknoloji, yenilikçi yatırım, kültürel değişim, pazar talepleri ve tüketimin arttırılması kararı alındı. Son maddenin Sri Lanka'da yapılacak uluslararası çay kongresinde tartışılması önerildi.
