Elma

Rize`de Elma yetişimi ve faydaları

  • 0
  • 0
  • 18797
Elma

 

 

İklim İstekleri

 Elma ılıman, özellikle soğuk ılıman iklim meyvesidir. Genellikle dünyada 30°-50° enlemlerde yetişmektedir. Türkiye’de Ege Bölgesi’nde 500 metre . Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin sıcak ve kurak yerlerindeki 800 metreden daha yukarı yerlerde yetişmektedir. Yüksek ışık yoğunluğu elmada çok iyi renk oluşumunu sağlar. Elma ağacı düşük sıcaklıkların olduğu sert kışlara dayanıklıdır. Kış dinlenmesi sırasında odun kısımları   -35°C ile –40°C’ a, açmış

çiçekler –2.2°C ile –2.3°C ve küçük meyveler ise –1.1°C ile –2.2°C’a dayanırlar


GOOGLE[300]

Elma kış dinlenmesine en fazla ihtiyaç duyan meyve türüdür. Yapılan denemelerde elmaların soğuklama ihtiyacını karşılayabilmesi için + 7.2°C’nin altında çeşitlere bağlı olarak 2322-3648 saat kalması gerekir. 0°C!nin altında ise 1081-2094 saat soğuklamaya ihtiyacı vardır.   Yetersiz soğuklama sonucu çiçeklerin bir kısmı ölür, geriye kalan çiçeklerin açılması da normale göre hem daha geç, hem de düzensiz olur. Böylece geç açan çiçekler döllenme yetersizliği nedeni ile dökülür. Soğuklamasını giderememiş elma ağaçlarında yaprak gözleri sürmez ve ağaç çıplak kalır. Elma yüksek yaz sıcağından da hoşlanmaz. Sıcaklık 40°C’nin üzerine çıktığı zaman büyüme durur, daha yüksek sıcaklıklarda ise zararlanma görülmeye başlar.

Toprak İstekleri    

Elma genellikle bir çok toprak tiplerinde başarılı sonuç verir. Bahçe kurulacak yerin alt toprak yapısı önemlidir. Alt toprak, bitki kökleri hiçbir zaman su içinde kalmayacak ve köklerin yayılmasını kolaylaştıracak şekilde drene edilmelidir. Sert ve suyu tutan alt toprak gelişmeye engel olur, ağacın büyümesini ve ömrünü olumsuz yönde etkiler. En iyisi alt toprağın çakıllı-tınlı olmasıdır. Toprak derinliğinin 2 metre veya daha fazla olması istenir. Elma yetiştiriciliği için en iyi topraklar optimal olarak 6.0-6.5 pH ve içerisinde normal kireci ve yeteri kadar humus ve nemi bulunan tınlı, tınlı-kumlu veya kumlu-tınlı geçirgen topraklardır.

Seyreltme

Bakımlı bir meyve bahçesinde hava şartları da iyi gittiği zaman meyve yükü fazla olur. Çiçek ve meyve seyreltmesi dışında budama ile çiçek gözlerinin bir kısmı atıldığı için dolaylı bir meyve seyreltmesi yöntemidir. Meyve seyreltme; meyve iriliği, meyve rengi ve kalitesine etki yapar. Elle seyreltmede her huzmede bulunan 5 çiçeğin ortada bulunan kral meyve dışındakilerin tümü kopartılır. Ancak çok kuvvetli vejetatif gelişme gösteren Starking Delicious, Golden Delicious Mutsu gibi elmalarda , huzmede bir yerine iki meyve bırakılabilir. Ancak Starkrimson delicious ve Starkspur Golden Delicious gibi yarı bodur çeşitlerde bir huzmede birden çok meyve bırakılmaz.

 

Dikim Planlaması Ve Uygulama

İklim ve toprak şartlarının irdelenmesinden sonra, belirlenen alanda elma bahçesi kurulmasına karar verilirse uygulamaya geçmeden önce kağıt üzerinde planlama yapılır. Planlama kapsamında;
1- Dikim yapılacak arazinin krokisi ve bu kroki içinde su kaynağının yeri
2- Su kaynağının yerine ve pozisyonuna göre arazinin genel meyil şekli ve düzeyi, tesviye gereği tesviye alanları ve noktaları.
3- Su kaynağının yerine ve arazinin konumuna göre uygun sulama istikametlerine uygun dikim istikametleri,
4- Dikim istikametlerine uygun dikim şekilleri (kare, dikdörtgen, satranç kontur, üçgen )
5- Dikilecek kültür çeşidine, anaç karakterine göre verilecek aralık ve mesafelerin tespiti ve ana çeşitler ile dölleyici çeşitlerin dağılım yerleri bu plan içinde gösterilmeli ve işaretlenmelidir.

 

6- Yabani anaç üzerine aşılı klasik çeşitlerde dikim mesafesi ; 7X 7, 8X8 m dır.
7- Çöğür anacına aşılı Yarı Bodur Çeşitlerde (Spur tiplerde) ; toprağın kuvvetine göre 6 X 3, 5 X 3, 4 X 3 m2 dır.
8- Çok bodur vejetatif anaç olan M-9 anacı üzerine aşılı standart çeşitlerde dikim mesafesi ; 1.5 X 3 2 X 3 m’ dır.
9- Yarı bodur vejatatif anaç MM 106 üzerine standart çeşitler aşılanınca 4 X 5 veya 4 X 6 m’dir.
10- MM 106 üzerine spur çeşitler aşılanınca dikim mesafesi 2 X 4 m’ dir.

 

Dikim

 

Fidan dikiminde birkaç hafta önce fidan dikim çukurları 60 cm derinlik ve 60 cm genişlikte açılmalı, çukurdan çıkan alt ve üst toprak çukur kenarına ayrı ayrı yığılmalıdır. Üstten çıkan toprak 1/2 oranında yanmış ahır gübresi ile karıştırılarak, çukurun yarısına kadar doldurulur. Geri kalan kısım 5-6 kürek iyi yanmış hayvan gübresi ile karıştırılarak fidan dikim zamanına kadar muhafaza edilir. Fidanın dikiminden önce saçak traşı yapılmalıdır. Kök budamasında yara almış saçakların sağlam noktasından kesilmesi aşırı uzamış kök ve saçakların dikim çukuruna rahat oturacak şekilde kısaltılmalıdır. Dikim derinliği için en önemli ölçü, fidan aşı noktasının üst toprak yüzeyinden 4 parmak kadar yukarıda olması gerekir. Bu ölçülere göre , çukurun fidan dikim derinliği ayarlanır. Fidanın oturtulduğu saçak bölgesinden itibaren toprağın üst yüzeyine kadar daha önce hazırlanmış (harç-toprak) karışımı ile doldurulur. Dikim esnasında çukura atılan birkaç kürek topraktan sonra el veya ayakla hafifçe bastırılarak toprak oturtulur. Dikimi tamamlanan fidana can suyu verilir.

 

Elma Faydaları Nelerdir?

Elma kabuğunda bulunan triterpenoids maddesi kanser hücrelerinin çoğalmasını engelleyici özelliktedir.

Kalın bağırsak kanseri, karaciğer kanseri, göğüs kanserine yönelik koruyucu özelliği elma kabuğundaki triterpenoids adlı maddeden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Elma suyu, kötü kolesterolün oksidasyonunu engellemesinin yanında vücudu sigara gibi zararlardan temizleme özeliği de vardır.

İngiltere`de yapılan bir araştırmaya göre her gün düzenli elma yiyenlerin yemeyenlere göre kalp krizi riskinin daha düşük olduğu görülmüştür.

Alzheimer hastalığına karşı yararlı bir besindir. Elmadaki quercetin adli antioksidanın  C vitaminine nazaran beyin hücrelerinin olası hasarlara karşı direncini çok daha iyi koruduğu belirtilmektedir.

Massachusetts Lowell Üniversitesinde yapılan araştırmada günde iki bardak elma suyunun içilmesinin Alzheimer`in meydana gelmesini geciktireceği tespiti yapılmıştır.

Diğer meyve ve sebzelere göre elma daha fazla quercetin içerir. quercetin  en fazla elma kabuğunda yeralir.

Kırmızı elmalar genel olarak sarı veya yeşil elmalara göre daha fazla antioksidan içerir.

Almanya`da yapılan bir araştırmaya göre elma suyunda bulunan polyphenole kansere ve damar sertliğine karşı koruyucu olduğu belirtilmiştir.

Taze elma suyunun cilde sürülmesi dokuları sağlamlaştırır.

Mide mukozasını güçlendirici etkisi elma yararları arasındadır.

Toksinlerin atılmasında yardımcıdır.

Kan şekeri düzeyi ve yüksek tansiyon için olumlu etkinliktedir.

Bağırsakları temizleyici etkisi elmanın faydaları arasında yer alır.

Kolesterol ve yağın vücutta birikmesini önleyici özelliktedir. Elmada bulunan petkin zararlı kolesterolü düşürücü etkiye sahiptir.

İçerdiği organik asitlerle mide, beyin, karaciğere yararlıdır.

 

Yorum Yap

Benzer İçerikler

Ihlamur

Rize'nin çoğunlukla her bölgesinde yetişen ıhlamur ağacı, kışları vazgeçilmez bir içecek oluyor. Yaz aylarında tohum halinden filiz veren ıhlamur halk tarafından toplanır ve kurutulmaya bırakılır.

  • 0
  • 0
  • 22902

Dut

Dutun yetiştirilmesi faydaları

  • 0
  • 3
  • 52574

Kara Lahana

Rize`de yetiştirilen kara lahana

  • 1
  • 3
  • 41667

Kumkuat

Rize'nin bir çok yerinde yetişen kumkuat bir meyve ağacıdır. Hatta bu meyve ağacı evlerde yetiştirilebilen tek ağaç türüdür. Özellikle dünyada kabuğuyla yenilebilen nadir narenciye çeşitlerinden biridir.

  • 0
  • 0
  • 16937

Çay

Rize çayı dünü bugünü

  • 0
  • 0
  • 8829

Limon

Rize'de farklı türleri bulunan limonun en bilindik çeşidi, yedi verendir. Diğer limon türlerinden bodur olması, bol meyve vermesi, soğuklara daha dayanıklı olması ve uzun müddet dalında parfüm gibi kokan çiçekleriyle ayrılır. Saksıya uygun bodur bir limon çeşididir. 15-30 Litrelik saksılarda ev içinde, balkonda, terasta veya bahçede çok rahatlıkla yetişir.

  • 0
  • 0
  • 19916

Elma

Rize`de Elma yetişimi ve faydaları

  • 0
  • 0
  • 18797

Fasulye

Rize'de yetişen fasulye çeşitleri çok fazladır. Yaz aylarında hasatı yapılan fasulyelerin bir çoğundan tohumlarda alınır. Bu tohumlar uygun toprak zamanına kadar bekletilir ve ekilir.

  • 0
  • 0
  • 19431

Ahududu

Rize'nin ormanlık alanlarının içerisinde bulunan dikenli bölgelerde yetişir. Kokusu kadar tadı da çok güzeldir. Ahudududan çeşitli marmelat ve reçeller yapılır.

  • 0
  • 0
  • 15254

Kabak

Rize'de yetişen ve bir çok çeşidi olan kabak yiyenlerini kendine hayran bırakıyor. Hem yemek hem de tatlı türlerinde sıklıkla kullanılır. Kumlu kumsuz türlere ayırılarak seçimler yapılır.

  • 0
  • 0
  • 17889

Likapa

Likapa`nın faydaları, çeşitleri

  • 0
  • 0
  • 18734

Mandalina

Rize`de mandalina nasil yetişir?

  • 0
  • 2
  • 39101

Ispanak

Rize`de ıspanak

  • 0
  • 0
  • 8823

Domates

Rize'nin belli topraklarında yetişen domates, tazeliği ve kokusuyla muazzam bir sebze türüdür.

  • 0
  • 0
  • 17977

Kestane

Rize'de kestane ağaçları özellikle dağlık bölgelerinde oldukça fazladır. Türlü türlü çeşidinin bulunduğu Rize'de, kestaneyi dalından koparabilirsiniz.

  • 0
  • 0
  • 19368