Rize’de Horon Denince Akla Armonik Gelirdi

Rize’de Horon Denince Akla Armonik Gelirdi

  • 0
  • 1

Rize kültürünün bir dönem tek enstrümanı olan ve zamanla yerini kemençe ile tuluma bırakan, halk arasında santur ve mozika olarak da bilinen armonik unutulmaya yüz tuttu.

Rize'ye yaklaşık 200 yıl önce Kafkaslı müzisyenler tarafından getirilen armonik, bölgenin vazgeçilmez müzik aleti oldu. Rize ve çevresinde yaygın olan armonika, düğün ve eğlencelerin tek çalgısı olarak yıllarca kullanıldı. O dönem özellikle kadın müzisyenlerin sıkça kullandığı armonika, hava akımıyla ses çıkararak ürettiği melodilerle eğlencelerin vazgeçilmezi oldu. Yaklaşık 170 yıl boyunca kullanılan armonika son yıllarda yerini kemençe ve tuluma bıraktı.

Hayattaki son armonik müzisyenlerinden emekli memur Kenan Coşkun (82) armonikayla 1953 yılında tanıştığını belirterek, asıl ismi 'armonik' olmasına rağmen eskiden bu müzik aletine 'el mızıkası' denildiğini söyledi. 

Gençlik çağlarında düğünlere armonika çalmaya gittiğini anlatan Coşkun, "Bölgemize Kafkaslar'dan 200 yıl önce gelen bir müzik aletidir. Herkes armonika sesiyle horon ederdi. Horon ile armonik bölgemizde beraber anılırdı. Bölgemizin en eski kültürü budur. 1953'lerde kemençe daha yeni yeni çalınmaya başlamıştı ama tulum yoktu. Düğünler evlerde olurdu, o yüzden kemençenin sesi de çok kısık olduğu için kemençe çalınmazdı. Kemençede o zamanlar çok horon havaları da yoktu. Armonika sesi daha gürdü, o yüzden daha çok tercih edilirdi" dedi.

'ARMONİKA UNUTULMASIN'

Armonikanın unutulmamasını isteyen Coşkun, "Tulum ve kemençe kullanılırken ne yazık ki armonik hiçbir platform da yok. Bir arkadaşımla beraber armonikanın yaşatılması için uğraşıyoruz ama hiçbir kurum buna sahip çıkmıyor. Biz bedava hocalık yapmaya hazırız. Birileri bir kurs açarsa bu müzik aletini gelecek nesillere iletiriz. Yeter ki bizim geçmişten gelen kültürümüzü tanıtalım diye bazı programlara çağırıyorlar, ben de katılıyorum. Eğer sahip çıkılırsa armonik, kemençe ve tulumdan daha fazla tutulur. Notalı çalışılınca, eğitim verilirse bundaki ses ve ahenk çok farklıdır" diye konuştu.

Haber :

Rize mutfağında sıkça karşımıza çıkan ve birçok yemeği yapılan balık türü?

Yorum Yap