İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, AA özel yayınında, trafik cezalarının artırılmasına yönelik düzenlemeleri de içeren Karayolları Trafik Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne ilişkin değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.
Trafikte hedefin sıfır can kaybı olduğunu söyleyen Bakan Yerlikaya, yeni dönemde caydırıcı yeni kurallara ve hangi şartlarda ehliyetin elden alınacağına ilişkin de bilgi verdi.
"6 DEFA KIRMIZI IŞIK İHLALİNDE EHLİYETİ İPTAL EDİYORUZ"
Trafikte ışık ihlallerinde uygulanacak cezaları anlatan Yerlikaya, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
Cep telefonuyla araç kullanmak kaza riskini 4 kat artırıyor. Buradaki sistemimizde yenilikler var. Bir yıl içerisinde 5 bin, ikincisinde 10 bin, üçüncü kez 20 bin lira ve 30 gün ehliyeti alıyoruz. Kırmızı ışık trafikte en basit kural.
2024 yılında 137 insan maalesef ışık kural ihlalinden vefat etti. Bir yıl içerisinde 6 barem yaptık. Bir yıl içerisinde 3 defa kural ihlali yaptıysanız ehliyeti 30 gün alıyoruz. 6 defa kırmızı ışık ihlalinde ehliyeti iptal ediyoruz.
HIZ İHLALLERİNİN CEZALARINI AÇIKLADI
Yerlikaya, açıklamasında, hız limitlerini aşan sürücüler için uygulanacak cezaları da açıkladı:
90 km/s limitli bir yolda 101 km/s ile yakalanırsanız belli bir bareme giriyorsunuz; fakat 141 km/s ve üstü hızlarda 30 gün ehliyet alma uygulaması devreye giriyor. Otoyolda, örneğin 140 km/s limiti olan yerde, 161 km/s ve üstü hızla yakalanırsanız 90 gün ehliyetiniz geri alınıyor.
"BU KONU HER TÜRLÜ SİYASETİN ÜSTÜNDE OLMALI"
Yollarda kurallar olmalı, zaten var kurallar. Karayollarında trafik kanunumuz var. Eğer yollarda kurallara riayet eden bir sistem ve kültür hepimizde oluşursa, o zaman trafik güvenliği arzu ettiğimiz noktaya ulaşır.
Sayın Cumhurbaşkanımız bu noktada, 3 Şubat 2021 tarihinde Milletin Evi Külliye’de aziz milletimize şöyle seslendi, "Bizim trafik güvenliğiyle ilgili hedefimiz şu, sıfır can kaybı, sıfır yaralanma ve sıfır maddi hasar. Bunu başarmakla ilgili öyle bir gayret, öyle bir odaklanma göstermeliyiz ki bu konu her türlü siyasetin, fikri ayrılığın, her türlü rekabetin üstünde olmalı. Hep birlikte bir dayanışma içinde, bu hedefe ulaşmak için gayret göstermeliyiz.""HEDEF SIFIR CAN KAYBI"
Sayın Cumhurbaşkanımız ayrıca 10 yıllık bir hedef koydu. Bu hedefe göre, 2030’un sonuna gelindiğinde can kayıplarını yarı yarıya azaltmak, 2050’ye gelindiğinde ise sıfır can kaybı hedefine ulaşmak amaçlanıyor. Bununla ilgili bir genelge yayımlandı. Başta İçişleri Bakanı olmak üzere tüm ilgili bakanlıklara ve görevlilere talimat verildi. Beşinci yılın içerisindeyiz.
"YAPILMASI GEREKEN DENETİM VE CAYDIRICI KURALLARIN UYGULANMASIDIR"
Göreve geldiğim ilk gün, bütün birimlerden ve arkadaşlarımızdan brifing aldığımızda, trafik güvenliğiyle ilgili gelmiş olduğumuz noktayı, 2021 hedeflerini ve 2020’de belirlenen hedefleri inceledik. 2030’a giden süreçte hedeflere ulaşma konusunda bir sapma olduğunu gördük.
Dolayısıyla şunu yaptık, trafik güvenliğiyle ilgili yapmamız gereken, tüm dünyanın başardığı gibi, bunu başaran ülkelerde olduğu gibi, denetim ve caydırıcı kuralların etkin şekilde uygulanmasıdır.
Denetimin niteliği, istikrarı ve caydırıcı kurallar. Biz 2023’ün sonunda gelmiş olduğumuz rakamların yansımaya başladığını düşünüyorum. Can kayıplarının, trafikte yaşanan can kayıplarının ve yaralanmaların olmasını istemiyoruz.
"EKİP VE RADAR SAYILARIMIZI ARTIRDIK"
2015 yılında bir yılda 7 bin 530 can kaybı yaşandı; bu da günlük ortalama 20,6 kayba denk geliyor. 2021 yılına geldiğimizde bu rakam günlük 14,7, yıllık 5 bin 362 oldu. Bir yıl sonra biraz daha düşerek 14,3’e indi. Ancak 2023’e geldiğimizde 17,9’a yükseldi. Bu artışın sebebi, trafik denetimi ve caydırıcı kuralların bir arada olması gerektiği gerçeğidir. Trafik kültürünün ve güvenliğinin oluşabilmesi için bu ikisinin birlikte yürütülmesi şart.
Biz 6 Şubat’ta asrın felaketini yaşadık. O dönemde tek bir odak noktamız vardı: yaraları sarmak. Ardından Mayıs seçimleri gerçekleşti. O dört-beş aylık süreçte kaza, ölüm ve yaralanma sayıları maalesef çok arttı.
"EKİP VE RADAR SAYILARIMIZI ARTIRDIK"
Bu süreci son 6 ayda toparlamak için denetim konusunda büyük gayret gösterdik. Ancak asıl olarak 2024 yılına hazırlandık. Bunu yaparken de şu adımları attık, trafik görevlilerimizin, jandarma ve emniyet personelimizin sayısını artırdık. Ekip sayılarımızı artırdık. Radar sayılarımızı artırdık. Araç, ekip ve personel sayımızı planlı bir şekilde artırarak denetim gücümüzü yükselttik.
"TRAFİKTEKİ ÖLÜM SAYISINI GÜNLÜK 7,5 SEVİYESİNE İNDİRMEYİ HEDEFLİYORUZ"
2030 yılına geldiğimizde, TÜİK’in öngörüsüne göre nüfusumuz 88,1 milyon olacak. Buna rağmen, trafikteki ölüm sayısını 3 binin altına, yani günlük 7,5 seviyelerine indirmeyi hedefliyoruz.
2019’da, son altı yılda 75,8 milyon denetim yapılmıştı. 2023’te günlük ölüm oranının 14,9’a çıktığı yıl 82,3 milyon denetim yapıldı. Biz yılı 82,9 milyon denetimle kapattık.
"ÖLÜM SAYISINI 197 KİŞİ AZALTARAK YÜZDE 17,4'E DÜŞÜREBİLDİK"
Bir yıl sonra, ekip sayısı, araç sayısı, personel sayısı hep birlikte sahadaydı. En çok kazaların yaşandığı bölgelerde yoğun denetimler gerçekleştirdik. Denetim sayısını yüzde 50 artırarak 124,3 milyona çıkardık. İdari işlem sayısını ise yüzde 44 artırarak 22 milyondan 32 milyona yükselttik. Ölüm sayısını, yani can kayıplarını 197 kişi azaltarak yüzde 17,4’e düşürebildik.
