1-4. sınıflara yönelik… Seminerler veriliyor, şişmanlığa sebep olan besinler, sağlıklı beslenme konuları işleniyor. İsme ve işlenen konulara bakılırsa yerinde ve önemli bir proje…Ancak yine, bu ne perhiz bu ne lahana turşusu, deyimini kullanabileceğimiz bir uygulama. Hatta sanki tam da bu konu için söylenmiş bir deyim.Okullar için kantinler önemli bir gelir kaynağı olarak görülüyor. Bu sebeple de ne satıldığından ziyade ne kadar para getirdiği daha önemli!..
Okul kantinlerinde satılabilecek besin maddeleri, ilgili genelgeyle ayrıntılı olarak belirtilmiştir. Hem de bu konuda örnek aldığımız, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi. Ancak onlarla aramızda önemli bir fark var. Uygulama…
Okul kantinleri, çay ocakları ve büfelerine yönelik yayımlanan genelgeye göre, içme suyu, ayran, pastörize süt dışında kalan her türlü içecek, satışı uygun olmayan içecekler olarak sıralandı. Kızartma, cips, tüm çikolata türleri, şeker ve şekerlemeler, tatlandırıcılı içecek ve gıdalar da bu grupta yer almaktadır.2011'deki ilgili genelgeye göre yasaklar listesini genişleten yeni genelge, bakanlığa bağlı bütün özel ve resmi okul ve kurumları bağlıyor. Genelge, kantin, yemekhane, kafeterya, büfe, çay ocağı gibi yerlerin taşıması gereken gıda güvenliği ve hijyen şartlarını da bir kez daha tanımlamıştır.
Yeni genelgeye göre satılamayacak yiyecek ve içecek maddeleri:
Enerji, gazlı, aromalı, kolalı, aromalı doğal mineralli içecekler; aromalı şurup, içecek tozu, meyveli içecek ve tozu, meyveli doğal mineralli içecek, yapay soda, meyveli şurup, sporcu içecekleri ve suları, meyve suyu konsantresi; kızartmalar, cipsler, çerezler; çikolatalar, gofretler, tüm şeker ve şekerleme türleri; guarana, guarana özü, eklenmiş kafein içeren ürünler; kremalı, çikolata dolgulu, jöleli, kekler ve pastalar (yaş pastalar, ekler, kruvasan, donuk, parfe, mozaik pasta, muffin cupcake vb.); hamurlu, şerbetli tatlılar, tatlandırıcılı yiyecek ve içecekler; krema, Hindistan cevizi sütü ve kreması; çay ve kahve tarzı içecekler (liseler hariç).
Satışı serbest ürünler:Genelge satışı uygun gıdaları da tanımladı. Meyveler, çiğ tüketilebilen sebzeler, salatalar, kuru meyveler, kuruyemişler, içme suyu, süt (pastörize), taze sıkılmış meyve ve sebze suyu, yoğurt, ayran, pastörize peynir, günlük haşlanmış yumurta, çeşnili ekmekler satışı uygun bulunan gıdalar. Ayrıca tam buğday ekmeği, tam buğday unlu ekmek, karışık tahıllı ekmek vb. ürünlerden yapılan, yumurta veya beyaz peynir, turşu hariç taze domates, havuç, marul, biber vb. sebzelerle yapılan sandviçler, doğal mineralli su, şekersiz gıdalara da izin veriyor.
Şimdi yukarıdaki genelgeye baktığımızda, okul kantinlerinde satılması gerekenlerle satılmaması gerekenler yer değiştirmiş.
Ayrıca satılmaması gerekenler listesinde olmayıp da kantinlerde satılan daha birçok zararlı madde var. Konu anlaşılmıştır, daha çok detaya gerek yok sanırım. Çünkü buradaki tutarsızlık, konunun bilinmemesinden değil, ihmallik veya okullar için gelir kaynağı teşkil eden kantinlerin kayırılması, görmezden gelinmesidir.
Devlet vatandaşını hele de 'gelecek nesiller' dediğimiz çocukları korumakla mükelleftir. Düşünsenize, bütün Türkiye'de binlerce okul kantini aracılığıyla çocuklarımız zehirleniyor, satışı yasak olan gıdalar yüzünden sağlığı bozuluyor ve ileride geri dönüşü olmayan sağlık sorunlarına maruz kalıyor.
O zaman yarından tezi yok, genelgeyi yayınlayan bakanlığın, yöneticilerin ve ilgililerin hemen konuya el atarak okul kantinlerini olması gereken çizgiye çekmeleri gerekir. Yoksa, obeziteyle mücadele, adıyla proje veya seminer yapmanın hiçbir anlamı yoktur. Bu böyle devam ettiği sürece de bakanlığın eğitim konusundaki söylemleri, inandırıcılıktan uzak olacaktır.
Ceyhun KALENDER
Türk Eğitim-Sen Rize Şubesi
Basın ve Halkla ilişkiler
